Een voedselbos is ontworpen door de mens, het overgrote deel is eetbaar en kent diverse 'lagen' van groei. Het omvat een minimale omvang van 1 hectare. Initiatieven van kleinere aard worden gezien als een pluktuin of eetbare tuin. Een voedselbos zit tussen een weiland en een traditioneel bos in. Een weiland is extreem bewerkt en vaak groeit er slechts één product (monocultuur).  en in een bos is niets tot weinig onderhoud aan gepleegd, in vergelijking met een voedselbos. In een traditioneel bos overheerst een x-aantal soorten en bomen. Een voedselbos kent een véél grotere variëteit aan bomen, planten en insecten.

Hiermee komen we dan ook tot de kern van bovenstaande definitie: Een voedselbos is ontworpen door de mens, het overgrote deel is eetbaar en kent diverse 'lagen' van groei.

In een voedselbos vindt je in overvloed voeding. Van eetbare planten en kruiden, tot zaden, noten en fruit. Het woord 'bos' is overigens wat verwarrend, aangezien een voedselbos een veel meer open karakter kent dan een traditioneel bos, zoals we dat in Nederland kennen. Een voedselbos kent dan ook veel meer 'licht' en 'open delen'. 

Een voedselbos kent diverse lagen, waarbij er vaak gesproken wordt over 7-9 lagen:

• Kruinlaag: 8 meter of hoger, dit zijn de grootste bomen in het voedselbos. Denk aan Pecannoot, Walnoot, Kers of Linde die ook allemaal in ons voedselbos groeien
• Tussenlaag: 2 tot 8 meter, dit zijn de kleine bomen. Denk aan de hazelaars, mispels, de cornus en vele andere soorten
• Struiklaag: 1 tot 3 meter, dit zijn de kleine heesters. Bekende varianten zijn de honingbes, aalbes, gojibes, wijnbes en de heerlijke jostabes
• Kruidlaag: 0.15 - 1 meter, denk aan de varens, die overigens ook rijkelijk aanwezig zijn in ons voedselbos. Denk ook aan de brandnetel en smeerwortel
• Bodembedekkers: 0 - 20 cm, heerlijke grondbedekkers als munt, citroenmelisse, aardbeien, bosbessen, vossebes, cranberry en postelein
• Klimplanten: druiven zijn het meest bekend onder de klimplanten. Denk ook aan: kiwibes en akebia
• Wortels en knollen: de aardpeer groeit in ons voedselbos. Heerlijk!
• Water en natteland laag: groeiers aan de waterkant, zeer aantrekkelijk om extra insecten en andere dieren aan te trekken
• Mycelium: het netwerk van alle draden van een schimmel. De schimmeldraden worden ook wel hyfen genoemd. 

Klopt! Het geheel bestaat inderdaad uit een omvang van 25.000 m2. Dit omvat zowel het Family House deel, het Voedselbos en de Strokenteelt. Het is één geheel. Een prachtig biodiversiteit paradijs :-)

De unieke eigenschappen van het Beste Verliezer Voedselbos is dat:

1. Het grenst aan het Family House, onze woning, en daarmee onderdeel is van ons directe dagelijkse leven;
2. Het voedselbos 3 'landschappen' kent: liggend het Family House, een echt voedselbos karakter én de open vlakte waar we de nieuwe vorm van inclusieve landbouw toepassen: Strokenteelt;
3. De ligging van het geheel van 25.000m2 een hoogteverschil kent van maar liefst 14 (!) meter. Het Beste Verliezer voedselbos is daarmee in Nederland het voedselbos met het grootste hoogteverschil. Dat unieke hoogteverschil in het voedselbos landschap hebben we op unieke wijze gebruik van gemaakt. Met een daarbij passende plant gedachte en aansluitende windkering;
4. De ligging uniek is: in Nationaal Park Sallandse Heuvelrug.

De Beste Verliezer werkt via het principe van Strokenteelt bij haar jaarlijkse teelt van gewassen. En niet voor niets! Strokenteelt is dé oplossing in de strijd tegen de steeds grotere achteruitgang van de biodiversiteit. Strokenteelt is ook dé oplossing tegen steeds extremere weersomstandigheden. Door strokenteelt toe te passen creëer je gewas diversiteit, met als gevolg een robuust plantaardig en zeer weerbaar en gezond voedsel productiesysteem.

Strokenteelt is het telen van meerdere gewassen naast elkaar op smalle stroken van vaak 3 meter breed, of een veelvoud daarvan van 6 meter of 12 meter breed per gewas. In tegenstelling tot een monocultuur (waarbij er 1 gewas geteeld wordt), wordt op een 'weiland' dan ook meerdere gewassen naast elkaar tegelijkertijd 'gepland'. Deze manier van diversiteit telen zorgt voor een zeer grote stijging van de biodiversiteit. Daarnaast zorgt de sterke afwisseling van gewas soorten, voor vermindering van het verspreiden van ziekten en plagen in het weiland. Extra winst hierdoor? Exact,... je hebt fors minder gewas beschermende middelen nodig. 

Strokenteelt is veelbelovend en wordt dan ook gezien als een veel gezondere landbouw/akkerbouw dan de traditionele monocultuur, waar er slechts 1 gewas groeit op het weiland. Monocultuur is ontstaan door de steeds groter groeiende schaalvergroting van de afgelopen decennia. Helaas zijn de effecten en gevolgen daarvan inmiddels helder: de biodiversiteit en bodemkwaliteit holt keihard achteruit.

De verwachting is dan ook dat de komende decennia wereldwijd het 'boeren landschap' zal veranderen; van grote mono cultuur weilanden naar steeds meer strokenteelt, met stijgende biodiversiteit en minder uitputting van de grond. De huidige landbouw machines en akkerbouw machines zijn niet ontwikkeld voor bewerking, oogsten en productie op stroken van 3 meter. Daardoor is het lastig voor veel traditionele boeren de overstap te maken naar strokenteelt. Toch zien vele organisaties strokenteelt als de nieuwe landbouwvorm. Mede ook omdat onderzoek heeft aangetoond dat op stroken van 3 meter minder ziekten en plagen voorkomen. Het risico op een slechte opbrengst wordt ook minder: presteert een gewas minder goed, dan wordt dat door andere gewassen (stroken) gecompenseerd. Wij planten - geheel volgens het strokenteelt principe - verschillende gewassen naast elkaar. Uien met wortelen en tarwe met erwten.

Wil je zelf meehelpen met de oogst of het planten van De Beste Verliezer Strokenteelt? Laat dan van je horen. Doe lekker een dag, meerdere dagen of zelfs een heel seizoen lekker met ons mee. Natuurlijk ga je daarna ook nog eens naar huis met een bak heerlijk lokaal bereide biologisch geteelde groenten van eigen land. Én een frisse neus en goede energie. Heerlijk toch?!

Jij kent het Amazone woud! Zonder enige twijfel weet ik het zeker, jij kent de Amazone. En het mooie van het Amazonewoud is; het is een 100% zélf sturend eigen eco-systeem. Dit in tegenstelling tot de bekende Nederlandse - vaak zéér bewerkte - akkers. Niet dat dat per definitie fout is, maar natuurlijk zitten er zeer grote verschillen tussen het Amazone woud en de Nederlandse akkers. Verschillen uiten zich in biodiversiteit en in het zelf sturend vermogen van deze 2 totáááál verschillende ecosystemen / landschappen. 

In het Amazone woud komt geen mensen hand aan te pas. Als gevolg daarvan groeit en bloeit alles in ooooo-ver-vloed. Zónder uitputting van de grond. Daarentegen: een traditioneel akkerlandschap vraagt juist ontzettend veel inspanning; van zaaien tot oogsten. Dit gaat tevens gecombineerd met actief bewerken van de grond. Een wellicht té grote bewerking van de grond leidt in veel gevallen juist tot uitputting van die kostbare grond. En daarmee ook uitputting van het ecosysteem en een sterke vermindering van de biodiversiteit. Een voedselbos is het omgedraaide principe. Je zou het kunnen zien als een mini Amazone. De verschillende lagen van het voedselbos, gecombineerd met het weinig ingrijpen van menselijke handelen, leidt tot een maximaal grote biodiversiteit en optimale oogst opbrengst. En dát terwijl menselijk ingrijpen zeer beperkt is. 

Een voedselbos kan dan ook gezien worden als een vorm van landbouw dat functioneert als een op zichzelf staand ecosysteem. Het bos balanceert zichzelf tot een systeem waar de mens (na de eerste jaren) vrijwel niets hoeft te doen, alleen oogsten. En af en toe naar wens wat snoeien. Een voedselbos is een ongekend sterk ecosysteem dat bestand is tegen invloeden van buitenaf. Ziektes, schimmels, maar ook hitte. In 2022 was het zeer warm tijdens de zomermaanden. Met amper regen. Een sterk voedselbos in 2022 is groen en geeft riant productie, als de hitte niet bestond. Dát is de kracht van een sterk eco systeem dat een volwassen voedselbos is. Een mini Amazone woud. 

Het Beste Verliezer Voedselbos is ook een sterk op zichzelf staand gezond ecosysteem. Tijdens Thema dagen helpen mensen uit het hele land mee om het voedselbos nog sterker en gezonder te maken. Heb je interesse om ons voedselbos te versterken? Doe dan mee met een van de Themadagen. 

Jazéééker!! Sterker nog; wij geloven heel erg in de combinatie van jaarlijkse teelt (strokenteelt) en meerjarige teelt (voedselbos). De kracht van groente als onderdeel van een gezond voedingspatroon legt Henk-Jan uitgebreid uit in zijn boek 'De Beste Verliezer, een Gouden Boodschap'.

Om de leeftijd van 90 jaar te bereiken is het dagelijks eten van voldoende ónmisbaar. De praktijk heden ten dage is echter: we eten massaal te weinig van die Ooooooh zo Belánnnngrijke en onmísbare groente. Groenten zijn helaas geen standaard onderdeel van het gemiddelde voedselbos. Toch is er ook goed nieuws: de meest uitgebreide voedselbossen kennen echter wel die gouden combinatie: jaarlijkse groenten én meerjarige productie uit het voedselbos, waaronder fruit en noten. Kortom: zowel een jaarlijks groente als bijvoorbeeld broccoli, sla of pompoen als ook de jaarlijkse oogst van fruit en noten. 

Door jaarlijkse productie (dat kan via strokenteelt of een moestuin) te combineren met meerjarige productie krijg je niet alleen een zeer divers voedselbos; andere voordelen zijn tevens een veel gevarieerder voedingspatroon en de kracht van lokale voedsel productie. Het voordeel van lokaal voedsel productie spreekt voor zich: minder uitstoot op alle 'fronten'.

De Beste Verliezer produceert haar jaarlijkse gewassen via de eigen grote tuinkas en de strokenteelt. Meer uitleg over strokenteelt lees je in het FAQ item op deze pagina.